นพ. นรศักดิ์ สุวจิตตานนท์ วันที่ 04 เมษายน 2565
เวลาในการอ่าน 4 นาที
4.2
โรคหัวใจ เป็นโรคร้ายที่คร่าชีวิตคนไทยสูงเป็นอันดับต้นๆ บางรายอาจมีอาการที่เป็นสัญญาณเตือนมาก่อน เช่น เหนื่อยง่ายขณะออกกำลังกาย เจ็บหน้าอกขณะออกแรง หรือหายใจลำบาก แต่บางรายก็ไม่มีสัญญาณเตือนเป็นอาการแสดงใดๆ คนเป็นจำนวนมากที่หลงคิดไปว่าอาการที่ตนเองเป็นอยู่บ่อยๆ เป็นอาการของโรคที่ไม่ร้ายแรง และมีอีกจำนวนไม่น้อยที่ไม่รู้ว่าตัวเองกำลังเริ่มมีปัญหาเกี่ยวกับโรคหัวใจ
เป็นการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ ดูกระแสไฟฟ้าที่หัวใจผลิตออกมาขณะที่หัวใจหดตัวและคลายตัว โดยจะมีรูปแบบของคลื่นไฟฟ้าที่บ่งชี้ถึงความปกติและความผิดปกติของหัวใจแสดงให้เห็น เป็นการตรวจโรคหัวใจเบื้องต้นที่ง่ายและสะดวก ไม่เจ็บ ให้ผลรวดเร็วภายในเวลา 10 นาที ทำได้โดยวางแผ่นอิเล็กโทรดขนาดเล็กบริเวณหน้าอกเพื่อจับสัญญาณไฟฟ้าที่ออกจากหัวใจ ผลของการตรวจจะบันทึกออกมาในรูปแบบของกระดาษกราฟแสดงคลื่นไฟฟ้าหัวใจ
หากมีคลื่นไฟฟ้าที่สม่ำเสมอแสดงว่าหัวใจทำงานปกติ แต่หากมีความผิดปกติของกราฟเกิดขึ้น นั่นอาจหมายถึงการมีพยาธิสภาพบางอย่างในบางบริเวณของหัวใจ ในกรณีของผู้ที่มีภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันระยะเริ่มต้น การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจอาจให้ผลปกติได้ ดังนั้นหากสงสัยว่ามีภาวะนี้ แนะนำให้ตรวจซ้ำอีกครั้ง
การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ ใช้สำหรับ
เป็นการใช้เครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ความเร็วสูง (CT scan) เพื่อตรวจวัดระดับแคลเซียมหรือคราบหินปูนที่ผนังหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจ ลิ้นหัวใจ เยื่อหุ้มหัวใจ ซึ่งเกิดจากการสะสมและเสื่อมสภาพของหลอดเลือดแดง เพื่อเป็นการตรวจคัดกรองความเสี่ยงการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบตัน (CAD) ในผู้ที่ยังไม่มีอาการ ลดโอกาสการเกิดโรคหัวใจขาดเลือด และช่วยป้องกันความเสี่ยงการเกิดโรคกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลันได้อีกด้วย อีกทั้งยังใช้ในการบ่งชี้ถึงแนวโน้มโอกาสในการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจก่อนจะเกิดอาการกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลันซึ่งเป็นสาเหตุให้เกิดการเสียชีวิตได้
วิธีนี้เป็นวิธีการตรวจที่มีความแม่นยำสูง ให้ภาพที่คมชัดแม้มีคราบหินปูนในปริมาณน้อย จับภาพในขณะที่หัวใจเต้นได้ดี ปลอดภัย เชื่อถือได้ ไม่เจ็บตัว แถมยังรวดเร็วเพียง 20-30 นาทีเท่านั้น แพทย์จึงสามารถนำไปใช้วิเคราะห์และประเมินความเสี่ยงของการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจเริ่มต้นในคนที่ยังไม่มีอาการ รวมถึงให้การรักษาที่ถูกต้องเหมาะสมแก่ผู้ป่วยแต่ละรายได้ ซึ่งการรักษาหลัก คือ ต้องมีการปรับรูปแบบการดำเนินชีวิต การรับประทานยา ควบคู่ไปกับการเลือกรับประทานอาหารและการออกกำลังกายที่เหมาะสม
หรือที่เรียกกันง่ายๆ ว่าการ “วิ่งสายพาน” เป็นการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจขณะออกกำลังกายด้วยการวิ่งสายพาน เพื่อตรวจสอบว่าขณะที่ร่างกายต้องออกแรงอย่างหนักนั้น กล้ามเนื้อหัวใจมีการขาดเลือดหรือไม่ โดยดูการเปลี่ยนแปลงของคลื่นไฟฟ้าหัวใจ ทั้งจังหวะการเต้นของหัวใจที่ผิดปกติ (Arrhythmia) และการขาดเลือดของหัวใจขณะออกกำลังกายอย่างเต็มที่ (มากกว่า 80% ของอัตราการเต้นสูงสุดของหัวใจตามอายุ) รวมถึงอาการแสดงอื่นๆ เช่น เจ็บแน่นหน้าอก หายใจลำบาก เป็นต้น
รูปแบบการตรวจจะคล้ายคลึงกับการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ โดยจะมีแผ่นขั้วสัญญาณไฟฟ้า (อิเล็กโทรด) ชุดหนึ่งแปะบริเวณทรวงอกเพื่อบันทึกผลในขณะที่เดินสายพาน ทั้งนี้ ในระหว่างการทดสอบ แพทย์จะเฝ้าดูอาการของคนไข้ว่ามีอาการเจ็บแน่นหน้าอกขณะวิ่งด้วยหรือไม่
ถือเป็นการตรวจคัดกรองโรคหัวใจขาดเลือด จากภาวะหลอดเลือดหัวใจตีบ และโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะในเบื้องต้นได้ เพื่อให้แพทย์ด้านหัวใจได้วางแผนการรักษาที่ถูกต้องเหมาะสมหากพบความผิดปกติ ซึ่งอาจเป็นในรูปแบบของการใช้ยา การปรับพฤติกรรม หรือการฉีดสีสวนหัวใจในลำดับถัดไป การตรวจสมรรถภาพหัวใจขณะออกกำลังก
สามารถรับประทานอาหารอ่อนๆ ย่อยง่าย เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก แต่ควรงดรับประทานอาหารมื้อหนัก หรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ประมาณ 3-4 ชั่วโมง ก่อนการทดสอบ
การตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนความถี่สูง หรือ การทำอัลตราซาวด์หัวใจ เรียกสั้นๆ ได้ว่า “เอคโค่” (Echocardiogram) คือ ใช้หลักการการส่งคลื่นความถี่สูงลงไปบริเวณหัวใจ แล้วส่งสัญญาณกลับเพื่อแสดงผลภาพเป็นเงาตามลักษณะความหนาบางของเนื้อเยื่อหัวใจที่ตกกระทบ
เอคโค่หัวใจ เป็นการตรวจเพื่อดูการเคลื่อนไหวของหัวใจ การบีบตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ รูปร่างและความหนาของหัวใจ การทำงานของลิ้นหัวใจว่ามีลักษณะตีบหรือรั่วหรือไม่ ตรวจภาวะน้ำในเยื่อหุ้มหัวใจ ภาวะหัวใจโต รวมถึงตรวจหาภาวะหัวใจพิการแต่กำเนิด เพื่อใช้เป็นแนวทางในการให้การรักษารวมถึงการพยากรณ์โรคในลำดับถัดไป
อย่างไรก็ตามวิธีนี้จะไม่สามารถเห็นหลอดเลือดหัวใจโดยตรง อีกทั้งในกรณีอ้วนหรือผอมมากๆ ก็อาจได้ภาพไม่ชัดเจน การตรวจวิธีนี้ เป็นวิธีที่แม่นยำ ปลอดภัย ไม่มีความเจ็บปวด รวดเร็วเพียง 30-45 นาทีเท่านั้น อีกทั้งไม่มีผลข้างเคียงอีกด้วย
ท่านสามารถดูแลสุขภาพหัวใจได้ โดยการปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์ เพิ่มการออกกำลังกายให้สม่ำเสมอ เน้นการออกกำลังกายแบบแอโรบิค พยายามออกกำลังกายให้ได้อย่างน้อยสัปดาห์ละ 5 ครั้ง ครั้งละ 30 นาที และควบคุมอาหารให้ดี หลีกเลี่ยงอาหารไขมันสูง อาหารเค็มจัด มันจัด ดื่มน้ำเปล่ามากๆ เลือกผักและผลไม้ให้มากขึ้นในแต่ละมื้อ ทำจิตใจให้สบาย ไม่เครียด นอนพักผ่อนให้เพียงพอ
สำหรับผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 35 - 40 ปีขึ้นไป ควรหมั่นตรวจเช็กสุขภาพหัวใจเป็นประจำอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง ควบคู่กับการตรวจสุขภาพประจำปี เพื่อเป็นการคัดกรองภาวะที่อาจเกิดขึ้นอย่างไม่คาดคิด และป้องกันการเสียชีวิตเฉียบพลันได้ โดยสามารถปรึกษาแพทย์ผู้ชำนาญการโรคหัวใจเพื่อรับการตรวจตามความเหมาะสมและความเสี่ยงของแต่ละบุคคล
กังวลเรื่องสุขภาพ?
ติดต่อสอบถามสมัครสมาชิกเพื่อจัดเก็บข้อมูลของคุณสำหรับการนัดหมายครั้งต่อไป
มีบัญชีผู้ใช้อยู่แล้ว? เข้าสู่ระบบที่นี่
