โรค COVID-19 ไข้หวัดใหญ่ และปอดอักเสบ ต่างกันอย่างไร

โรค COVID-19

ไข้หวัดใหญ่

โรคปอดบวมจาก
เชื้อนิวโมคอคคัส

พบบ่อยแค่ไหน

• ทั่วโลกพบ 713 คน ต่อ 100,000 ประชากร/ปี
• ในไทยพบ 1,231 คน ต่อ 100,000 ประชากร/ปี ^F2

ยิ่งอายุมาก ยิ่งพบบ่อย ^P1

• อายุ 50-64 ปี พบ 25 คน ต่อ 100,000 ประชากร/ปี
• อายุ > 65 ปี พบ 67 คน ต่อ 100,000 ประชากร/ปี

ยิ่งอายุมากและมีโรคประจำตัว ยิ่งพบบ่อย ^P1

• อายุ>65ปี และเป็นโรคเบาหวาน พบ 187 คน ต่อ 100,000 ประชากร/ปี
• อายุ>65ปี และเป็นโรคหัวใจ พบ 254 คน ต่อ 100,000 ประชากร/ปี
• อายุ>65ปี และเป็นโรคหอบหืด พบ 398 คน ต่อ 100,000 ประชากร/ปี
• อายุ>65ปี และเป็นโรคปอดพบ 516 คน ต่อ 100,000 ประชากร/ปี

เชื้อที่เป็นสาเหตุ

SARS-CoV-2

Influenza A(H3N2), A(H1N1)) virus

Influenza B virus

Streptococcus pneumoniae (เชื้อนิวโมคอคคัส)

อาการ

ระยะฟักตัว 14 วัน

ประมาณ 97.5% จะเริ่มมีอาการใน 11.5 วันโดยเฉลี่ย

อาการ ได้แก่

ไข้ (98%) ประมาณ 60% พบไข้สูงกว่า 38 องศา

ไอแห้งๆ (68%)

อ่อนเพลีย (38%)

หายใจหอบเหนื่อย (31%)

(อาการปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ หรือหนาวสั่น พบได้น้อยประมาณ 11-13%) ^C1

ไข้สูงกว่า 38 องศา มีการหนาวสั่น

ปวดกล้ามเนื้อ ปวดศีรษะ

ไอแห้งๆ

อ่อนเพลีย

คัดจมูก

เจ็บคอ^F3

ไข้สูง หนาวสั่น

หอบ หายใจลำบาก

ไอมีเสมหะ

ความรุนแรง

อาการรุนแรง (14%) - หายใจหอบเหนื่อยร่วมกับภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำ hypoxia

อาการขั้นวิกฤต (critical) (5%) – มีภาวะหายใจล้มเหลว หรือมีอวัยวะภายในล้มเหลว ^C2

1ใน 3 ของผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่ มักติดเชื้อแบคทีเรียร่วมด้วยโดยเฉพาะเชื้อนิวโมคอคคัส ^F1 ทำให้เกิดปวดบวม บางรายอาจติดเชื้อในกระแสเลือด ทำให้เสียชีวิตได้

• มักต้องนอนรักษาตัวในรพ.^P2
• เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของผู้สูงวัย > 65 ปี ^P2
• ในคนไข้บางรายอาจติดเชื้อในกระแสเลือด เยื่อหุ้มสมองอักเสบ และทำให้เสียชีวิตได้ โดยเฉพาะผู้สูงอายุ และผู้มีโรคประจำตัว

อัตราการเสียชีวิต

• ทุกช่วงอายุ: 1.4-2.3% ^{C3, C4}(คาดว่าอัตราการเสียชีวิตอาจน้อยกว่า 1% เนื่องจากมีผู้ป่วยที่ไม่แสดงอาการด้วย)
• ผู้สูงอายุ >80 ปี: 14.8%
• ผู้มีโรคประจำตัว

• โรคหัวใจ 10.5%
• เบาหวาน 7.3%
• โรคปอด 6%

• ทุกช่วงอายุ: <0.1% ^F4
• ผู้สูงอายุ >65 ปี: 11.4%
• ผู้มีโรคประจำตัว

• โรคหัวใจ 11%
• เบาหวาน 10.6%
• โรคปอดเรื้อรัง 7.7%

• ทุกช่วงอายุ: 10% ^P3
• ผู้สูงอายุ > 80ปี: 22%
• ผู้มีโรคประจำตัว

• โรคหัวใจ 18%
• เบาหวาน 11%
• โรคปอด 10%

การแพร่ระบาด

จากผู้ที่เป็นโรค ทางการไอหรือจามในระยะ 1-2 เมตร และตามพื้นผิวที่มีการปนเปื้อนของน้ำลาย เมื่อจับแล้วสัมผัสต่อไปที่ใบหน้า จมูก ปาก

ยังไม่พบหลักฐานที่เชื้อจะลอยอยู่ในอากาศ โดยทั่วไปได้ ^C5

เชื้อไข้หวัดใหญ่อยู่ในเสมหะ น้ำมูก น้ำลาย ผู้ป่วยสามารถแพร่กระจายทางการไอ และจาม การสัมผัสสิ่งของที่มีเชื้อปนเปื้อน

เชื้อนิวโมคอคคัสอาศัยอยู่ในโพรงจมูกและลำคอของทุกคนสามารถแพร่กระจายผ่านทางละออง การไอและจาม

วิธีป้องกัน

• ล้างมือบ่อยๆ ด้วยน้ำและสบู่ หรือแอลกอฮอล์ล้างมือที่มีความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ไม่ต่ำกว่า 70% ^C6
• รักษาระยะห่างจากผู้อื่นไม่ต่ำกว่า 1 เมตร โดยเฉพาะผู้ที่ไอ หรือ จามควรห่างมากกว่า 2 เมตร
• หลีกเลี่ยงการจับใบหน้า จมูก หรือปาก และหลีกเลี่ยงการทักทายด้วยการสัมผัสร่างกายผู้อื่น เช่นการจับมือ หรือการกอด
• สวมหน้ากากอนามัย
• หลีกเลี่ยงสถานที่ที่ผู้คนชุมนุมกัน พลุกพล่าน

• ล้างมือให้สะอาด
• สวมหน้ากากอนามัย
• หลีกเลี่ยงชุมชนแออัด
• ฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อไข้หวัดใหญ่^P4

(ฉีดวัคซีน 1 เข็ม ทุกปี)

• ล้างมือให้สะอาด
• สวมหน้ากากอนามัย
• หลีกเลี่ยงชุมชนแออัด
• ฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส ^P4

(ฉีดวัคซีน 13 สายพันธุ์ 1 เข็ม

ตามด้วย 23 สายพันธุ์ 1 เข็ม

ห่างกัน 1 ปี)