แม่ติดเชื้อโควิด-19 กับการให้นมลูก

• แม่ที่ติดเชื้อโควิด-19 ที่ไม่ใช่ผู้ป่วยรุนแรงกลุ่มสีแดงยังสามารถให้นมลูกได้ แต่ให้ระวังเรื่องความสะอาดอย่างเคร่งครัด รวมถึงใส่หน้ากากอนามัย 2 ชั้น หรือใส่ Face shield  เพื่อป้องกันการไอ จาม น้ำลาย สารคัดหลั่งไปสัมผัสลูก 
• แม่ที่กินฟ้าทะลายโจร ไม่สามารถสามารถให้นมลูกได้ เพื่อความปลอดภัยต้องหยุดกินก่อนอย่างน้อย 48 ชั่วโมง (หรือ 2 วัน) แล้วจึงสามารถให้นมลูกได้  
• คุณแม่ตั้งครรภ์ควรรับวัคซีนป้องกันโควิด-19  ในช่วงอายุครรภ์ 12 สัปดาห์ขึ้นไป รวมถึงคุณแม่ที่เพิ่งคลอดบุตร และคุณแม่ที่อยู่ในระยะให้นมบุตรก็สามารถรับวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 ได้เช่นกัน 

การระบาดของโรคโควิด-19 ทุกวันนี้ ต่างก็สร้างความกังวลให้กับทุก ๆ คน ซึ่งรวมไปถึงคุณแม่ที่ตั้งครรภ์ หรือคุณแม่ที่อยู่ในช่วงของการให้นมลูก หากตนเองต้องโชคร้ายติดเชื้อโควิด-19 จะดำเนินชีวิตในช่วงระยะเวลาดังกล่าวนี้อย่างไร จะสามารถให้นมลูกได้หรือไม่ จะปลอดภัยหรือไม่ เพราะอย่างที่เราทราบกันว่าเชื้อโควิด-19 สามารถติดต่อผ่านการสัมผัสใกล้ชิด ผ่านสารคัดหลั่งและละอองฝอยจากทางเดินหายใจ 

ถ้าแม่ติดเชื้อโควิด-19 แต่ไม่ใช่ผู้ป่วยในกลุ่มสีแดง ยังสามารถให้นมลูกได้ ดังนั้นแม่ที่ไม่ได้ติดเชื้อแต่เป็นกลุ่มเสี่ยง ก็ยังสามารถให้นมลูกได้เช่นกัน และสามารถเอาลูกเข้าเต้าได้ แต่ให้ระวังเรื่องความสะอาด คุณแม่ต้องจัดการตัวเองให้สะอาด ล้างมือ ใส่หน้ากากอนามัย รวมถึงใส่ Face shield ด้วยจะยิ่งช่วยป้องกันได้ดี แต่หากกังวลก็สามารถปั๊มนมเก็บไว้ให้ลูกกินแทนได้ แต่ก็ต้องใส่ใจเรื่องความสะอาดของขวดนมและภาชนะด้วย 

ที่แม่สามารถให้นมลูกแม้จะติดเชื้อโควิด-19 ได้นั้น เพราะว่าเชื้อโควิด-19 ไม่สามารถแพร่ผ่านน้ำนมได้ เพียงแต่ที่ต้องระวังก็คือการไอจาม น้ำลาย หรือสารคัดหลั่งอาจโดนหรือไปสัมผัสลูกได้ในระหว่างการให้นม 

นมแม่ถือเป็นอาหารชั้นดีที่สุดของทารกแรกเกิดไปจนถึง 6 เดือน หรือยาวไปจนถึง 1 ขวบปี เปรียบเสมือนวัคซีนหยดแรกที่ช่วยปกป้องลูกน้อยจากการติดเชื้อ เพราะนมแม่ถือเป็นภูมิคุ้มกันที่ดี ถึงจะเป็นเพียงภูมิคุ้มกันทั่วไปที่ไม่ได้ป้องกันโรคโควิด-19 ได้โดยตรง แต่การกินนมแม่ก็เป็นการสร้างภูมิต้านทานที่จะทำให้ลูกแข็งแรง ซึ่งจะทำให้ร่างกายของลูกนั้นสามารถต่อต้านเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียต่างๆ ได้ 

คุณแม่ที่ได้รับวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 สามารถให้นมลูกได้หลังฉีดวัคซีนทันที ไม่จำเป็นต้องเว้นระยะเวลา ซึ่งเท่ากับลูกก็จะสามารถกินนมแม่โดยไม่ต้องกังวลเรื่องยาหรือสารต่างๆ ที่จะปนมาในนมแม่ 

น้ำนมที่ลดลง มีความเป็นไปได้ว่าจะมาจากผลข้างเคียงจากการได้รับวัคซีน เช่น มีไข้หลังรับวัคซีน เพราะเมื่อมีไข้จะทำให้ร่างกายเพลียและสูญเสียน้ำ ดังนั้นจะส่งผลให้ร่างกายผลิตน้ำนมได้น้อยลง แต่แนวทางแก้ไขสำหรับปัญหาน้ำนมน้อยลงก็คือ การดื่มน้ำเยอะๆ จะสามารถไปชดเชยน้ำที่สูญเสียไป และร่างกายจะได้มีน้ำไปผลิดน้ำนมต่อได้ และควรทำการกระตุ้นการดูดนมตามปกติเพื่อสร้างน้ำนมด้วย ก็จะช่วยร่างกายให้ผลิตน้ำนมได้ตามปกติหรืออาจเพิ่มขึ้นได้ 

ฟ้าทะลายโจรจะสามารถดูดซึมผ่านน้ำนมสู่ลูก จึงเป็นข้อห้าม เพราะอาจเกิดอันตรายต่อเด็กเล็ก ๆ ได้ ดังนั้นคุณแม่ที่กินฟ้าทำลายโจร จึงไม่สามารถให้นมลูกได้ ต้องหยุดกินก่อนให้นมลูกอย่างน้อย 48 ชั่วโมง (หรือ 2 วัน)  

คุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์แต่โชคร้ายติดเชื้อโควิด-19 ไม่ต้องกังวล ดูแลตัวเองให้ดี รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ พักผ่อนให้เพียงพอ ดื่มน้ำเยอะๆ เพราะร่างกายอาจอ่อนเพลีย ดังนั้น อาหาร น้ำ และการพักผ่อน จะช่วยทำให้ร่างกายรับมือกับโรคโควิด-19 ได้ 

• คุณแม่ควรรับวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 โดยช่วงของคุณแม่ตั้งครรภ์ที่ควรรับวัคซีน คือ คุณแม่ที่อายุครรภ์ 12 สัปดาห์ขึ้นไป คุณแม่ที่เพิ่งคลอดบุตร และคุณแม่ที่อยู่ในระยะให้นมบุตร สามารถรับวัคซีนได้เช่นกัน 
• สวมหน้ากากอนามัย 2 ชั้น ทุกครั้งที่อยู่นอกบ้าน หรือต้องเดินทาง หมั่นล้างมือด้วยสบู่หรือแอลกอฮอล์ 
• หลีกเลี่ยงการเดินทางไปในพื้นที่แออัด หรือจุดที่มีความเสี่ยงจากคนจำนวนมาก เช่น ตลาด ห้างสรรพสินค้า หากเลี่ยงไม่ได้ให้รีบอาบน้ำทำความสะอาดร่างกายทันทีเมื่อกลับถึงบ้าน 
• เมื่อมีนัดหรือจำเป็นที่ต้องพบแพทย์ที่โรงพยาบาล ให้โทรปรึกษาสถานพยาบาลก่อน ว่าจำเป็นต้องเดินทางไปด้วยตนเองหรือสามารถพบแพทย์ผ่านช่องทางออนไลน์หรือวิดีโอคอลได้หรือไม่ เพราะปัจจุบันการมาหาหมอสามารถทำได้ในทุกที่ ทุกเวลา ไม่จำเป็นต้องไปโรงพยาบาลหากไม่สะดวกหรือมีความเสี่ยง  
• หากพบว่าตนเองอยู่ในกลุ่มเสี่ยง ควรเว้นระยะห่างจากสมาชิกภายในบ้านทันที และสังเกตอาการ 14 วัน สวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา และคอยตรวจเชื้อเป็นประจำตามคำแนะนำจากแพทย์ 
• ในกรณีที่พบว่าคุณแม่ติดเชื้อแล้ว ให้ติดต่อหาช่องทางเข้าสู่กระบวนการรักษาในระบบสาธารณะสุข หรือโรงพยาบาลทันที  
• อย่าวิตกกังวลและเครียด ให้ดูแลตัวเองให้ดีที่สุด คุณแม่ที่ติดเชื้อโควิด-19 ทุกคน คงเลี่ยงไม่ได้ว่าจะกลัวและเกิดความกังวลที่จะเอาเชื้อโควิด-19 แพร่ไปสู่ลูกรวมถึงคนในบ้าน ให้ป้องกันและดูแลเรื่องความสะอาดให้ดีที่สุด ใส่หน้ากากอนามัย ใส่ Face shield รักษาความสะอาดทั้งร่างกาย เสื้อผ้า ข้าวของเครื่องใช้ในบ้าน หมั่นล้างมือ รักษาระยะห่าง รวมถึงอย่าลืมปรึกษาแพทย์ เพื่อให้แพทย์วางแผนการรักษา ก็จะสามารถช่วยป้องกันโควิด-19 ไปสู่ลูกได้