ศูนย์รักษากระดูกสันหลังคดในเด็ก

ศูนย์รักษากระดูกสันหลังคด แผนกศัลยกรรมกระดูกและข้อ ชั้น 1 ทุกวัน 07.00-20.00 น. 66 (0) 2378-9000 info@samitivej.co.th

ศูนย์รักษากระดูกสันหลังคดในเด็ก

โรงพยาบาลเด็กสมิติเวช ศรีนครินทร์

โรคกระดูกสันหลังคดในเด็ก

โรคกระดูกสันหลังคดในเด็ก ถ้าเป็นไม่มากจะไม่มีอาการ ไม่เหมือนกับเวลาที่เด็กไม่สบายจะมีอาการตัวร้อนเป็นไข้ ซึ่งทำให้คุณพ่อคุณแม่วิตก และรีบพาเด็กมาพบแพทย์

โรคกระดูกสันหลังคดเป็นได้ตั้งแต่เด็กแรกเกิด ถึงวัยรุ่น ซึ่งเป็นช่วงที่พบได้บ่อย ประมาณร้อยละ 80 เป็นชนิดที่ไม่ทราบสาเหตุ จากการวิจัยพบว่าเด็กไทยมีกระดูกสันหลังคด ในอัตรา 1 ต่อ 10,000 คนซึ่งต้องรักษา

ส่วนกระดูกสันหลังคดน้อย ไม่ต้องรักษา ก็มีจำนวนไม่น้อย ระยะหลังพบเด็กเป็นโรคนี้มากขึ้น เนื่องจากคุณพ่อคุณแม่ให้ความใกล้ชิดและสนใจเด็กมากขึ้น และมีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านกระดูกและข้อเพิ่มขึ้น จึงสังเหตเห็นอาการกระดูกสันหลังคดน้อย โดยพันธุกรรมก็อาจเป็นสาเหตุทำให้หลังคดได้ เนื่องจากพบว่า บางครอบครัวมีพี่น้องหลังคด หรือฝาแฝดหลังคด แต่บางครอบครัวมีลูกคนเดียว ก็อาจพบว่าเด็กเกิดมาหลังคดได้

กระดูกสันหลังคดในเด็ก สามารถแบ่งประเภทได้ดังนี้

1.กระดูกสันหลังปกติตั้งแต่แรก แต่มาคดในภายหลัง ส่วนใหญ่ไม่ทราบสาเหตุของการเกิดโรค แต่อาจเกี่ยวกับสารฮอร์โมนบางอย่าง ที่ควบคุมการทำงานของระบบประสาทที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการทรงตัว ทำให้มีผลต่อการเกิดหลังคดได้ พบได้ประมาณร้อยละ 80 แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มอายุ

  • กลุ่มอายุ แรกเกิด – 1 ปี จะเริ่มยืนและเดิน แต่กลุ่มนี้ร้อยละ 90 จะหายได้เอง
  • กลุ่มอายุ 3-10 ปี มีจำนวนมากขึ้น ถ้าเป็นมากไม่รักษาจะมีปัญหาในระยะยาวได้
  • กลุ่มอายุ 10-18 ปี กระดูกสันหลังคดในวัยรุ่นพบได้มากกว่ากลุ่มอายุอื่น ซึ่งหลังคดถ้าเป็นไม่มาก ก็ไม่จำเป็นต้องรักษา แพทย์แนะนำให้เฝ้าติดตามดูความเปลี่ยนแปลง เพราะกระดูกสันหลังอาจคดมากขึ้นเรื่อยๆ และมากจนผิดปกติได้ ทำให้การเจริญเติบโตของร่างกายผิดปกติ แพทย์จะตรวจวัดองศาความคดของกระดูก ถ้าพบว่าคดระหว่าง 30-40 องศา อายุต่ำกว่า 15 ปี จะแก้ไขได้ด้วยการใส่เสื้อสำหรับแก้ความคด ถ้าใส่ได้ดีตามคำแนะนำของแพทย์จะได้ผล แต่ถ้าไม่ดีขึ้น ความคดเพิ่มขึ้น ต้องแก้ไขด้วยวิธีการผ่าตัด โดยใส่เหล็กดามให้กระดูกสันหลังตรงขึ้นได้

2. กระดูกสันหลังคดตั้งแต่เกิดโดยไม่ทราบสาเหตุ อาจจะเกิดจากยาที่แม่ รับประทานระหว่างตั้งครรภ์ กลุ่มนี้เกิดจากกระดูกผิดปกติ เช่น การเจริญของกระดูกสันหลังไม่เท่ากันหรือไม่สมดุลกัน ถ้ากระดูกสันหลังคดแล้วจะคดมากขึ้นค่อนข้างเร็ว แพทย์จะทำการรักษาทันที เพราะถ้าเป็นมากๆ อาจเป็นอัมพาตได้

3. มีความผิดปกติเกี่ยวกับกล้ามเนื้อและระบบประสาทอยู่แล้ว เช่น มีความผิดปกติของสมอง สมองพิการ โรคโปลิโอ โรคของระบบกล้ามเนื้อ ฯลฯ จะมีโอกาสทำให้กระดูกสันหลังคดเมื่อโตขึ้นได้

4. โรคเท้าแสนปม ร่างกายจะมีปุ่ม และหรือปานตามตัว และพบกระดูกสันหลังคดร่วมด้วยประมาณร้อยละ 30 ผู้ปกครองจะสังเกตได้อย่างไร ว่าเด็กอาจเป็นกระดูกสันหลังคด

กระดูกสันหลังคด

ตรวจกระดูกสันหลังของเด็กได้ด้วยตัวเอง

ผู้ปกครองสามารถตรวจกระดูกสันหลังของเด็กคร่าวๆได้ด้วยตัวเอง โดยให้เด็กยืนตัวตรง แล้วดูแนวสันหลังว่าตรงหรือไม่ จากนั้นให้เด็กก้มหลังลง มือแตะพื้น ถ้ามองตามเส้นแนวกระดูกสันหลังแล้วไม่คด ก็แสดงว่าปกติ แต่ถ้ามีแนวไม่ตรง และสงสัยว่าจะคด หรือสังเกตุเห็นอาการดังนี้

  • แนวกระดูกสันหลังไม่ตรง
  • ระดับหัวไหล่หรือบ่าทั้ง 2 ข้างไม่เท่ากัน สะบักหรือกระดูกที่เป็นคล้ายๆ ปีกมีการนูนตัวมากกว่า อีกด้านหนึ่ง
  • ศีรษะไม่อยู่กึ่งกลางในระหว่างแนวกระดูกเชิงกรานทั้ง 2 ข้าง
  • สะโพกด้านใดด้านหนึ่งยกขึ้น สูงกว่าอีกด้าน
  • กระดูกซี่โครงมีระดับความสูงไม่เท่ากัน
  • ระดับเอวไม่เท่ากัน
  • สภาพผิวมีการเปลี่ยนแปลงแตกต่างจากอีกด้าน เช่น มีรอยบุ๋ม, มีขนขึ้น, สีผิวเปลี่ยนไปจากเดิม
  • มีการเอียงของลำตัวไปด้านใดด้านหนึ่ง

ควรพาเด็กไปพบแพทย์ เพื่อให้แพทย์ตรวจวินิจฉัยและติดตามผล ว่าอาจมีอาการมากขึ้นในระยะยาวต่อไปหรือไม่ในอนาคต กระดูกสันหลังคด ตั้งแต่วัยรุ่น ถ้าไม่รักษาจะคดเพิ่มขึ้น มีผลกระทบต่อสุขภาพได้มาก เช่น ตัวเอียง ไหล่ตก แนวสะโพกเอียง รูปร่างพิการ ปวดหลัง มีปัญหาทางระบบหายใจ หอบเหนื่อยง่าย เป็นโรคปอดบวม ปอดอักเสบ หัวใจทำงานหนัก อาจทำให้หัวใจล้มเหลวได้

กระดูกสันหลังคดมีผลกระทบต่อสุขภาพดังนี้

  • แนวสะโพกเอียง รูปร่างพิการ
  • ปวดหลัง
  • มีปัญหาทางระบบหายใจ หอบเหนื่อยง่าย
  • เป็นโรคปอดบวม ปอดอักเสบ
  • หัวใจทำงานหนักจนสามารถเกิดภาวะหัวใจล้มเหลวได้

การวินิจฉัยโรคกระดูกสันหลังคดทำอย่างไร

นอกจากการดูลักษณะที่ผิดปกติแล้ว แพทย์จะตรวจการทำงานของระบบประสาท และอาจส่งตรวจทางรังสี เพื่อการวินิจฉัย และประเมินระดับความรุนแรงของโรค รวมถึงการประเมินอายุกระดูกผู้ป่วย

ทางเลือกการรักษา กระดูกสันหลังคดในเด็ก

  • การรักษาด้วยการไม่ผ่าตัด ใช้ในกรณีที่เด็กมีมุมองศาที่คดไม่มาก โดยใช้การสังเกตอาการ รักษาทางกายภาพบำบัด หรืออาจใช้เสื้อเกราะในบางราย
  • การรักษาด้วยการ ผ่าตัดกระดูกสันหลังคดในเด็ก ใช้ในกรณีที่เด็กมีมุมองศาที่คดมาก หรือมีการเพิ่มของมุมองศาที่คดมากขึ้นขณะติดตามการรักษา
  • กายภาพ โดยการสอนการจัดท่าขณะนอน การทรงท่า และการออกกำลังกายต่างๆ ที่เหมาะสมเพื่อช่วยรักษาให้กระดูกสันหลังกลับเข้าสู่แนวเดิม หรือให้ใกล้เคียงแนวปกติให้มากที่สุด การรักษาจะจำเพาะแตกต่าง กันไปขึ้นอยู่กับเด็กแต่ละคน และการให้การรักษานี้ควรเป็นนักกายภาพบำบัดที่ได้รับการอบรมเฉพาะทางเกี่ยว กับโรคกระดูกสันหลังคด เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการรักษาสูงสุด

มั่นใจด้วยรางวัลรับรองมาตรฐานการรักษา

โรงพยาบาลสมิติเวช มีความเชี่ยวชาญในการรักษากระดูกสันหลังคด ด้วยทีมแพทย์ที่มีความประสบการณ์นำทีมโดย ศ.เกียรติคุณนพ. เจริญ โชติกวณิชย์ ผู้อำนวยการศูนย์รักษากระดูกสันหลังคด / อดีตประธานสมาคมโรคกระดูกและข้อของประเทศ ภาคพื้นเอเชียแปซิฟิก

Samitivej’s New Life Fund


กองทุนสมิติเวชเพื่อชีวิตใหม่ แก้ไขกระดูกสันหลังคด
ได้ตั้งจัดขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2559 เพื่อช่วยเหลือผ่าตัดรักษาผู้ป่วยเด็กจนถึงวัยรุ่นที่ประสบกับภาวะโรคกระดูกสันหลังคดที่ขาดแคลนทุนทรัพย์ โดยในปัจจุบันได้ผ่าตัดรักษาโรคกระดูกหลังคดให้เด็กๆ มีคุณภาพชีวิตที่ดีและเป็นปกติแล้ว 12 ราย