အသက်ကြီးလာလေ အအိပ်နည်းလာလေ

• အိပ်စက်ခြင်းဟာ လူသားတစ်ယောက်အတွက် အထူးအရေးပါလှပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော် “အိပ်ပျော်နေခြင်း” ဆိုတာ ဦးနှောက်ရဲ့ ဟိုး အတွင်းထဲကနေ တိုးတက်မှုတွေကို ဖြည်းဖြည်းဆေးဆေးလေး ဖန်တီးပေးနေတာကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
• အိပ်ရေးမဝတဲ့သူတွေ၊ အိပ်ရာဝင်နောက်ကျလေ့ရှိသူတွေဟာ ပုံမှန် အိပ်ရေး၀၀ အိပ်တဲ့ အလေ့အထ ရှိသူတွေထက် စိတ်ဖောက်ပြန်နိုင်ချေ နဲ့ ကိုယ်ခံစွမ်းအားစနစ် မမှန်မကန် ဖြစ်နိုင်ချေ အန္တရာယ် ပိုများပါတယ် တဲ့။
• အသက်ကြီးတဲ့ အမျိုးသမီးတွေဟာ အီစထရိုဂျင် မ ဟိုမုန်းနဲ့ ပရိုဂျက်စတင်းဟိုမုန်းတွေ ကျဆင်းလာတာနဲ့အတူ အိပ်စက်မှုဆိုင်ရာအရည်အသွေး (ကောင်းကောင်းအိပ်မပျော်တာ) တွေပါ ဖြစ်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။

မိသားစုတော်တော်များများရဲ့ အိမ်ရှင်မ ဖြစ်တဲ့ မိခင်တွေဟာ မီးဖိုချောင်နဲ့ အိမ်မှုဝေယျာဝစ္စတွေကြောင့် အိပ်ရာဝင် နောက်ကျတတ်ကြပြီး မိသားစုထဲမှာ နောက်ဆုံးမှ အိပ်ကြရရှာသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်ထောင်ရှင်မတွေအဖို့ ခန္ဓာကိုယ်ကြီးက ပေးနေတဲ့ အိပ်စက်သင့်ပြီဆိုတဲ့ အချက်ပေးခေါင်းလောင်းသံ တွေကို မကြားချင်ယောင် ဆောင်ပြီး နောက်တစ်နေ့အတွက် အစစအရာရာ အဆင်သင့်ဖြစ်အောင် လုပ်နေရင်းနဲ့ပဲ နောက်ဆုံးမှာ သူတို့ “ဒေါင်း” သွားကြရပါတယ်။

အိပ်စက်ခြင်းကို “ deep sleep အိပ်မောကျခြင်း (နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက်အိပ်ပျော်ခြင်း)” နဲ့ “ rapid eye movement (REM) sleep မှေးမှေး မှေးမှေး ဖြစ်ခြင်း” ဆိုပြီး နှစ်ပိုင်းခွဲထားပါတယ်။

• အိပ်မောကျ (နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက်အိပ်ပျော်) တဲ့ အချိန် ဆိုရင် တစ်နေကုန် လှုပ်ရှားရုန်းကန်နေရမှုကြီး ကနေ အနားယူပြီး ကျွန်တော်တို့ ခန္ဓာကိုယ်ကြီးကို ပြန်လည်ထူထောင်ပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ် အနှံ့အပြားက အစိတ်အပိုင်းတွေရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို လျှော့ချလိုက်ပြီး လိုအပ်တဲ့ ဟိုမုန်းဓာတ်တွေ ကို အဲဒီအစိတ်အပိုင်းတွေဆီကိုပို့လွှတ်ကာ ပြုပြင်ပါတော့တယ်။ ခုခံအားစနစ် ကလည်း ဒီအချိန်မှာ တစ်ကိုယ်လုံးက ပင်ပန်းနွမ်းနယ်သမျှ ဒဏ်ရာဒဏ်ချက်တွေကို ရှာဖွေ ကုသ ပြုပြင် အားဖြည့် ပေးပါတယ်။
• မှေးမှေး မှေးမှေး နဲ့ ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာကတော့ (အိပ်ပျော်နေတယ်ဆိုပေမယ့် မျက်ခွံလေးက လှုပ်နေတာမျိုး) အိပ်မောကျနေတာမျိုးမဟုတ်ဘဲ တစ်နေ့လုံး ချုပ်တည်းထားရတဲ့ စိတ်တွေ၊ ခံစားမှုတွေ၊ စိတ်ဖိစီးမှုတွေ အားလုံးစုပြီး အိပ်စက်မှု မတည်မငြိမ်ဖြစ်နေတာကို ဆိုလိုပါတယ်။

“အသက်ကြီးလာတော့ အအိပ်အနေ နည်းလာတယ်” လို့ ပြောလေ့ရှိကြပါတယ်။ ဒါဟာ မှန်ကန်ပါသလား။ လေ့လာမှုတွေအရကတော့ ငယ်ရွယ်စဉ်ကအတိုင်း အိပ်စက်နိုင်ဖို့ တကယ်ကို လိုအပ်ပါတယ်တဲ့။ ဒါပေမယ့် လက်တွေ့မှာတော့ ကိုယ်နဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အနေအထားအမျိုးမျိုးဟာ အိပ်မောကျမှုပုံစံ အပေါ်မှာ သက်ရောက်မှုတွေရှိနေပြီး ကောင်းစွာအိပ်စက်နိုင်ဖို့ ခက်ခဲ လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒါနဲ့ပဲ “ညဘက် အိပ်မပျော်ဘူး” ဆိုတာတွေ ဖြစ်လာတော့တာပါပဲ။ ဒါမျိုးဖြစ်တာ ကာလကြာလာတာနဲ့ အမျှ မှတ်ဥာဏ်ရဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကို ထိခိုက်လာပြီး ကောင်းစွာအိပ်စက်နိုင်သူတွေနဲ့ ယှဉ်လိုက်ရင် စိတ်ဖောက်ပြန်နိုင်ခြေအန္တရာယ် ပို များလာတာကို တွေ့ရပါတယ်။

အောက်ပါအချက်တွေကတော့ အိပ်စက်ခြင်းအရည်အသွေး နဲ့ ကြာချိန်ကို ထိခိုက်သက်ရောက်စေမယ့် ကိုယ်နဲ့ ပတ်ဝန်းကျင် အနေအထားမျိုးမျိုးတို့ပဲ ဖြစ်ကြပါတယ်။

• စိတ်ဖိစီးမှုတွေ အစိုင်အခဲဖြစ်လာတာဟာ ခန္ဓာကိုယ်ကနေ ကော်တီဆိုးလ်ဟိုမုန်းကို ထုတ်ပေးပြီး အိပ်စက်မှုဆိုင်ရာအရည်အသွေးကို ထိခိုက်စေပါတယ်။
• အသက်ကြီးလာတာနဲ့ အမျှ တက်စ်တိုစတီရုန်းနဲ့ မယ်လတိုနင်ဟိုမုန်းတွေ ထုတ်လုပ်မှု လျော့ကျ လာတာဟာလည်း အိပ်စက်ခြင်းကို ထိခိုက်စေပါတယ်။
• စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအခြေအနေနဲ့ အာရုံကြောစနစ် ပုံမမှန်မှုတွေကလည်း ပင်ပန်းနွမ်းနယ်လာမှုကို ကိုယ်ခန္ဓာက တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်ပေးမှုတွေအပေါ်မှာ လျော့ကျအားနည်းလာစေပါတယ်။

• အရက်သောက်ခြင်း – နည်းနည်း သောက်ရင် အိပ်ချင်လာတာ မှန်ပေမယ့် အသောက်များ သွားရင်တော့ အိပ်စက်ခြင်းစက်ဝန်းကို နှောက်ယှက်တော့တာပါပဲ။
• ကဖိန်း – မအိပ်ခင် ၄ နာရီ က ၆ နာရီအတွင်း ကဖိန်းဓာတ်ပါသော အစားအသောက်များ စားသောက်ခြင်း ဟာလည်း အိပ်ပျော်စေမှုအပေါ်မှာ သက်ရောက်ပါတယ်။
• နီကိုတင်း – ဆေးလိပ်နဲ့ ဆေးရွက်ကြီးထွက်ပစ္စည်းတွေ အသုံးပြုခြင်းကလည်း အိပ်ပျော်စေမှု ကို ထိခိုက်ပါတယ်။
• အပူအစပ်များစားခြင်း နှင့် အစားအများကြီးစားခြင်း – မအိပ်ခင် ၁ နာရီ နဲ့ ၂ နာရီအတွင်း အပူအစပ်များလွန်းသောအစာ စားခြင်း နဲ့ အစားအများကြီးစားခြင်းကလည်း သူတို့ကို ချေဖျက်ဖို့ ခန္ဓာကိုယ်က လုပ်ဆောင်နေရတဲ့အတွက် အိပ်မပျော်စေနိုင်တဲ့အပြင် အစာမကြေ အစာအိမ်လေပူထ လို့ နေမကောင်းတောင် ဖြစ်နိုင်ပါသေးတယ်။
• ဆာလောင်နေခြင်း၊ ဗိုက်ထဲမှာ အစာမရှိဘဲ အိပ်ခြင်း – အစာရှောင် ဝိတ်လျှော့နေတဲ့သူတွေ၊ ညစာ စောစောစားတတ်တဲ့သူတွေ အိပ်ခါနီးမှာ ဗိုက်ဆာပြီး အိပ်မပျော်တာတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါမျိုးဖြစ်ရင် အယ်လ်မွန်နို့ တစ်ခွက်လောက်သောက်ပေးခြင်းအားဖြင့် အစာအိမ်ထဲကို အစာ ဖြည့်ပေးရာရောက်သလို နို့ကလည်း အိပ်ပျော်စေဖို့ အထောက်အကူ ပေးပါတယ်။
• ရေအများကြီးသောက်ထားခြင်း – ရေအများကြီးသောက်ထားတော့ အိပ်နေရင် ရှူး ထထ ပေါက်နေရတာပေါ့။
• ဘေးက အိပ်နေတဲ့သူ အကျယ်ကြီး ဟောက်ခြင်း – တစ်ခါတစ်လေ ဘေးအိမ်က ဟောက်နေသံကို တောင် အတိုင်းသားကြားနေရတတ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အဲကွန်း အရမ်းအေးလွန်းတာ၊ ရာသီဥတု အရမ်းပူလွန်းတာတွေဟာ အိပ်စက်မှုကို နှောက်ယှက်ပါတယ်။
• အလုပ်ချိန် – နေ့ဘက်/ညဘက် မမှန်တဲ့သူတွေ၊ နိုင်ငံရပ်ခြား ခရီးသွားများသူတွေကျတော့ တိုင်းမ်ဇုန် လို့ခေါ်တဲ့ တစ်နိုင်ငံနဲ့ တစ်နိုင်ငံ အချိန်မတူ ကွာဟချက်တွေဟာ အိပ်စက်မှု စက်ဝန်းကို ကမောက်ကမ ဖြစ်စေပါတယ်။
• အိပ်မပျော်စေတဲ့ ဆေး တွေလည်း အများကြီးရှိပါသေးတယ် - တစ်ချို့ဆေးတွေက အိပ်စက်မှု စက်ဝန်းကို ထိခိုက်စေတယ်။ တစ်ချို့က အိပ်ပျော်တဲ့ ကြာချိန်အပေါ်မှာ သက်ရောက်မှု ရှိတယ်။ ရင်ကြပ်ပျောက်ဆေး၊ နှလုံးရောဂါဆေး၊ တစ်ချို့ အဆိပ်ဖြေဆေးတွေမှာ ဒီလို အစွမ်းသတ္တိတွေ ရှိကြပါတယ်။ ကျန်းမာရေးအခြေအနေကြောင့် ဒီဆေးတွေကို သောက်ရလို့ အိပ်မပျော်ဘူးထင်ရင် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်သင့်ပါတယ်။
• နာတာရှည်ကြွက်သားနာကျင်မှု၊ အစာမကြေလို့ အစာအိမ်လေပူထခြင်း၊ အိပ်ပျော်နေစဉ် အသက်ရှူကြပ်ရောဂါရှိခြင်း စတာတွေဟာလည်း အိပ်စက်မှုအပေါ်မှာ ဆိုးရွားသောသက်ရောက်မှု တွေ ဖြစ်စေပါတယ်။
• အိပ်ခန်းမီးလင်းနေတာဟာ မယ်လတိုနင်ဟိုမုန်းရဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာကို နှောက်ယှက်ပါတယ်။ ဒါဟာ အိပ်ပျော်ခြင်းကို ထိခိုက်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အိပ်တော့မယ်ဆိုရင် မီးတွေပိတ်ပြီး အမှောင် အခြေအနေ တစ်ခုကို ဖန်တီးပေးထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

အခု ဖော်ပြခဲ့တာတွေကတော့ အိပ်စက်မှုနဲ့ ဆိုင်တဲ့ ပြဿနာတွေဖြစ်ပြီး ရှောင်သင့်တာ ရှောင် ပြီး တစ်နေ့တာ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်သမျှကို ကောင်းစွာ အိပ်စက်အနားယူပြီး နေ့သစ်အတွက် အားအင်တွေ ဖြည့်တင်း နိုင်ပါစေ ကြောင်း မေတ္တာဖြင့် ဆန္ဒပြုလိုက်ရပါတယ်။