มะเร็งต่อมลูกหมากกับทางเลือกการรักษาที่น่าสนใจ

ต่อมลูกหมาก คือ อวัยวะในระบบสืบพันธุ์เพศชายมีหน้าที่ในการสร้างน้ำอสุจิ

ต่อมลูกหมาก มีขนาดประมาณเท่าลูกมะนาว อยู่ใต้กระเพาะปัสสาวะ และอยู่หน้าลำไส้ส่วนปลาย

การทำงานของต่อมลูกหมากจะอาศัยการกระตุ้นของฮอร์โมนเพศชายซึ่งฮอร์โมนผลิตมาจากอัณฑะ และบางส่วนจะผลิตมาจากต่อมหมวกไตซึ่งอยู่เหนือไตทั้งสองข้าง ซึ่งฮอร์โมนนี้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการกระตุ้นการโตของเซลล์มะเร็งต่อมลูกหมาก

มะเร็งต่อมลูกหมาก คือ เนื้องอกร้าย ที่เกิดขึ้นบริเวณต่อมลูกหมากของเพศชาย โดยเป็นผลมาจากการที่เซลล์ต่อมลูกหมากเติบโตขึ้นมาอย่างผิดปกติ

เมื่อผู้ป่วยเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากก็จะมีการอุดตันของท่อปัสสาวะ ซึ่งจะแสดงอาการออกมาตอนปัสสาวะ

อาการมะเร็งต่อมลูกหมาก

อาการคือ เกิดความลำบากในการปัสสาวะ

• ปัสสาวะขัด เกิดความเจ็บปวด
• ปัสสาวะเป็นเลือด
• อั้นปัสสาวะไม่อยู่
• บางรายอาจมีการลุกลามไปจนกดทับเส้นประสาทได้ ทำให้มีการ ปวดในอุ้งเชิงกราน

มะเร็งต่อมลูกหมากเป็นมะเร็งที่มีความสัมพันธ์กับเรื่องฮอร์โมนเพศชาย เพราะเมื่อเราทำการลดระดับฮอร์โมนเพศชายในร่างกายลง แพทย์พบว่าสามารถทำให้เซลล์มะเร็งต่อมลูกหมากถูกทำลาย และสามารถระงับการเติบโตของเซลล์มะเร็งส่วนใหญ่ได้

สาเหตุที่แท้จริงของมะเร็งต่อมลูกหมาก จนถึงปัจจุบันนี้ ก็ยังไม่สามารถบอกได้แน่ชัดว่าเกิดจากอะไร แต่แพทย์ได้พบปัจจัยเสี่ยงบางประการที่ทำให้ผู้ป่วยมีโอกาสที่จะเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากได้ดังนี้

• อายุ : ผู้ชายเมื่อมีอายุมากขึ้น โอกาสในการเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากก็เพิ่มขึ้น โดยทั่วไปมักพบโรคนี้ในคนอายุมากกว่า 55 ปี อายุจึงเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญของโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก
• เชื้อชาติ : โรคนี้พบได้มากในคนผิวดำ คือคนที่มีเชื้อแอฟริกันอเมริกัน ส่วนชาวเอเชียพบโรคนี้ได้น้อย
• อาหารและโภชนาการ : ผู้ชายที่ทานอาหารที่มีไขมันสัตว์สูง จะมีโอกาสเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมากได้มากขึ้น

สัญญาณบ่งบอกถึงความผิดปกติ เช่น

• ปัสสาวะบ่อยในตอนกลางคืน
• ปัสสาวะลำบากต้องเบ่งเป็นเวลานาน
• ปัสสาวะไม่ออก
• ปัสสาวะแสบขัด เป็นต้น

ให้ผู้ป่วยรีบมาพบแพทย์โดยด่วน เพื่อให้แพทย์วินิจฉัยหาสาเหตุที่แน่ชัด

ซึ่งอาการดังกล่าว อาจเป็นอาการของต่อมลูกหมากโตก็ได้ หรือเป็นอาการของมะเร็งต่อมลูกหมากโตก็ได้ ซึ่งแพทย์ก็จะมีแนวทางในการวินิจฉัย

การตรวจทางทวารหนักและการเจาะเลือดเพื่อหาสารบ่งชี้มะเร็งต่อมลูกหมาก (PSA) เมื่อได้ค่าพื้นฐานเหล่านี้แล้ว แพทย์จะแปลผลและสามารถระบุได้ว่าผู้ป่วยรายใดมีความเสี่ยงของมะเร็ง ซึ่งจะต้องตรวจด้วยการทำ MRI ต่อมลูกหมาก และการตัดชิ้นเนื้อในขั้นตอนต่อไป ซึ่งการตัดชิ้นเนื้อเป็นการผ่าตัดเล็ก ไม่มีความจำเป็นต้องนอนในโรงพยาบาล

การรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก ทำได้หลายวิธี แต่การจะเลือกวิธีใดในการรักษานั้น ต้องขึ้นอยู่กับระยะของโรคที่คนไข้เป็น และความสมบูรณ์แข็งแรงของแต่ละรายเป็นสำคัญ

มะเร็งต่อมลูกหมาก ระยะแรก รักษาได้ด้วยการผ่าตัดผ่านกล้อง 

ถ้าตรวจพบมะเร็งต่อมลูกหมากระยะแรกในคนไข้ แพทย์ก็จะทำการผ่าตัด ซึ่งการผ่าตัดผ่านกล้อง (laparoscopic radical prostatectomy) ซึ่งเป็นหนึ่งในรูปแบบการผ่าตัดแบบ Minimal Invasive Surgery (MIS) คือการผ่าตัดแผลเล็กเจ็บน้อย เพียงเปิดปากแผลเล็กน้อย จึงไม่รบกวนเนื้อเยื่อหรืออวัยวะรอบข้าง

ผู้รับการผ่าตัดจะรู้สึกเจ็บน้อยมาก และสามารถฟื้นฟูร่างกายได้รวดเร็วกว่าการผ่าตัดแบบปกติ

โดยการผ่าตัดนี้ก็เพื่อเอาต่อมลูกหมากในส่วนที่เป็นมะเร็งออกนั่นเอง

นอกจากนั้นก็ยังมีวิธีฉายรังสี (whole beam radiation) ซึ่งเป็นการรักษาโดยใช้รังสีเข้าไปทำลายเซลล์มะเร็ง และ การฝังแร่ (brachytherapy) เป็นวิธีการรักษาโดยการสอดใส่แท่งรังสีขนาดเล็กเข้าไปที่ต่อมลูกหมากผ่านผิวหนังบริเวณฝีเย็บ แต่ทั้งสองวิธีหลังนี้ แพทย์ส่วนใหญ่จะเลือกใช้ในกรณีที่คนไข้ไม่สมบูรณ์เพียงพอที่จะทำการผ่าตัด

นอกจากนี้ถ้าเป็นมะเร็งที่ไม่รุนแรง อาจจะใช้วิธีติดตามโรคไปก่อน (active surveillance) หรือใช้คลื่นความถี่สูง (HIFU) ได้

มะเร็งต่อมลูกหมาก ระยะลุกลาม 

ส่วนถ้าเป็นในกรณีมะเร็งต่อมลูกหมากในระยะลุกลาม แพทย์ก็จะรักษาโดย การฉีดยา และหรือ การกินยาลดฮอร์โมนเพศชาย เพื่อเป็นการลดตัวกระตุ้นเซลล์มะเร็ง อาจใช้การฉายรังสีร่วม หรือ ผ่าตัดลูกอัณฑะออก ซึ่งตรงจุดนี้ก็ไม่เป็นอันตรายใด ๆ อีกเช่นกัน ซึ่งถ้ามะเร็งต่อมลูกหมากมาถึงจุดระยะลุกลามนี้ ส่วนใหญ่แพทย์ก็จะทำการรักษาแบบประคับประคองเพื่อไม่ให้มีการลุกลามมากขึ้นนั่นเอง

ปัจจุบันมีวิธีการรักษาที่น่าสนใจหลายวิธีซึ่งก็ปลอดภัยและไม่มีผลข้างเคียงที่น่าเป็นห่วงนัก ดังนั้น ถ้าคุณไม่แน่ใจว่าคุณจะมีอาการของมะเร็งต่อมลูกหมากหรือไม่ เราขอแนะนำให้คุณมาพบแพทย์ หากพบเซลล์มะเร็ง การรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ ก็คงจะเป็นอะไรที่ดีกว่าการปล่อยที่จะให้เซลล์มะเร็งลุกลาม