ผ่าตัดไทรอยด์ ไร้แผลเป็น…ทางเลือกสำหรับคุณผู้หญิง

ผ่าตัดไทรอยด์ ไร้แผลเป็น…ทางเลือกสำหรับคุณผู้หญิง

ไม่รู้ทำไม ไทรอยด์จึงช่างใจร้ายนัก มักชอบมาเกิดในผู้หญิงที่อายุยังน้อยและถ้าต้องลงเอยด้วยการผ่าตัดก็จะส่งผลให้เกิดรอยแผลเป็นที่ลำคอ ซึ่งทำร้ายจิตใจคุณผู้หญิงยิ่งนัก

แต่ในปัจจุบันปัญหาเหล่านี้ได้รับการแก้ไข ด้วยเทคโนโลยีการผ่าตัดไทรอยด์ผ่านกล้องทางช่องปาก ไร้แผลเป็น (Thyroid Scarless) ที่แม้แต่ทั่วโลกยังต้องยอมรับในฝีมือของแพทย์ไทยของเรา

ต่อมไทรอยด์ เป็นต่อมที่อยู่ส่วนหน้าของบริเวณลำคอใต้ลูกกระเดือก ติดกับหลอดลม มีลักษณะคล้ายผีเสื้อ มีอยู่ 2 ข้าง ทำหน้าที่ผลิตฮอร์โมนที่ช่วยในการควบคุมการเผาผลาญพลังงานของร่างกาย ควบคุมอุณหภูมิ ช่วยในการเจริญเติบโตของเด็ก

ความผิดปกติของต่อมไทรอยด์อาจเกิดจากการขาดสารไอโอดีนหรือเกิดจากการทำงานที่ผิดปกติของของฮอร์โมนในต่อมไทรอยด์เอง เช่น ไทรอยด์เกิน หรือที่รู้จักกันดีว่า ไทรอยด์เป็นพิษ ความผิดปกติแบบนี้อาจจะให้การรักษาด้วยการกินยา การกลืนแร่ หรือการผ่าตัด

ความผิดปกติอีกอย่างคืออาจเกิดจากความผิดปกติทางกายวิภาค คือ  เกิดเป็นก้อนเนื้อ เนื้องอก ซึ่งอาจเป็นเนื้องอกธรรมดา หรือสามารถกลายเป็นมะเร็งได้ในอนาคต หรือต่อมไทรอยด์โตทั้งต่อมโดยที่ไม่มีก้อนเนื้อ

การรักษาต่อมไทรอยด์ขึ้นอยู่กับข้อบ่งชี้ และสภาพร่างกายของคนไข้แต่ละรายไป หากไทรอยด์เป็นพิษมักเริ่มจากการรักษาด้วยการทานยา กลืนแร่ แต่ส่วนมากมักจะลงเอยด้วยการผ่าตัดเอาไทรอยด์ที่โตออกไป เพราะมีปัญหาเดียวกัน คือ รับประทานยาแล้วก้อนไทรอยด์ไม่ยุบ  หากปล่อยทิ้งไว้นาน ก้อนไทรอยด์นั้นอาจกลายเป็นมะเร็งได้ ถึงแม้จะเป็นเปอร์เซ็นต์ไม่มากก็ตาม หรือในบางกรณีก็ผ่าตัดเพื่อความสวยงามของผู้ป่วยเอง ส่วนวิธีการรักษาและการผ่าตัดนั้นขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของแพทย์

ในอดีต การผ่าตัดไทรอยด์จะใช้วิธีการผ่าตัดแบบเปิด (Open surgery) โดยจะผ่าตัดที่บริเวณคอในแนวขวาง ซึ่งสามารถตัดไทรอยด์ออกได้หมดรวมถึงสามารถเลาะต่อมน้ำเหลืองได้บางกรณี หลงผ่าตัดจึงเกิดแผลเป็นแนวขวางที่คออย่างชัดเจน จนในช่วงประมาณ 10 ปีที่ผ่านมามีการพัฒนาเทคนิคการผ่าตัดต่อมไทรอยด์แบบแผลเล็ก โดยการผ่าตัดผ่านกล้องในหลายตำแหน่ง เช่น รักแร้ หัวนม เพื่อต้องการซ่อนแผลผ่าตัดจากบริเวณคอที่มองเห็นได้ชัดเจน  ซึ่งเทคนิคที่นิยมกันอย่างแพร่หลายคือ การผ่าตัดผ่านทางรักแร้ แต่แม้กระนั้นก็ยังมีข้อจำกัดหลายอย่าง เช่น ระยะจากรักแร้ไปยังต่อมไทรอยด์มีระยะทางไกล ทำให้การผ่าตัดค่อนข้างยาก และหากต้องผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออกทั้ง 2 ข้าง จะต้องผ่ารักแร้ทั้ง 2 ข้างด้วยเช่นกัน อีกทั้งก็ยังไม่ตอบโจทย์คุณผู้หญิงบางกลุ่ม ที่มักมีความกังวลในเวลาที่ใส่เสื้อแขนกุด

ใน 2-3 ปีที่ผ่านมา ได้มีการพัฒนาเทคนิคการผ่าตัดผ่านกล้องทางช่องปาก บริเวณริมฝีปากล่าง จึงไม่เกิดแผลเป็นที่ผิวหนังหลังผ่าตัด การผ่าตัดวิธีนี้ต้องอาศัยเทคนิคและความเชี่ยวชาญเฉพาะตัวของแพทย์ สำหรับในประเทศไทยทีมศัลยแพทย์ โรงพยาบาลตำรวจ ได้ริเริ่มทำการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ผ่านกล้องทางช่องปากได้เป็นรายแรกของประเทศไทย พร้อมทั้งพัฒนาปรับปรุง จนมีภาวะแทรกซ้อนน้อยมาก ผลที่ได้เทียบเคียงกับการผ่าตัดที่เป็นมาตรฐาน จนกลายเป็นกระบวนการผ่าตัดที่ได้รับการยอมรับและแพร่หลายไปทั่วโลก

• ไม่มีแผลเป็นที่ผิวหนัง แผลที่เกิดจากการผ่าตัดจะอยู่ที่รอยต่อระหว่างเหงือกล่างกับริมฝีปากล่าง จึงไม่มีแผลเป็นภายนอก
• มีภาวะแทรกซ้อนน้อยมาก เทียบเคียงมาตรฐานการผ่าตัดในปัจจุบัน
• แผลหายเร็ว ไม่เกิดพังผืด
• ระยะจากจุดที่ผ่าตัดไปถึงต่อมไทรอยด์สั้นที่สุดเมื่อเทียบกับการผ่าตัดผ่านกล้องวิธีอื่น จึงผ่าตัดได้ง่ายขึ้น
• สามารถตัดต่อมไทรอยด์ได้ทั้ง 2 ข้าง โดยที่ไม่ต้องผ่าจุดอื่นเพิ่ม
• เสียเลือดน้อยมาก
• เจ็บน้อย พักฟื้นไม่นาน
• ไม่กระทบต่อกล่องเสียงของคนไข้ เพราะการผ่าตัดวิธีนี้ แพทย์จะมองเห็นเส้นประสาทที่เลี้ยงกล่องเสียง ทั้ง 2 ข้างที่วางขนานหลอดลมได้ง่ายกว่า จึงเก็บเส้นประสาทนี้ได้ดี
• ใช้ระยะเวลาในการผ่าตัดไม่นาน ประมาณ 1–5 ชั่วโมง
• หลังการผ่าตัดสามารถเริ่มจิบน้ำ และรับประทานอาหารอ่อนได้ในวันรุ่งขึ้น
• ไหมที่เย็บเป็นไหมละลาย ไม่ต้องทำแผล

การผ่าตัดไทรอยด์ผ่านกล้องทางช่องปาก ขนาดของเนื้องอกไม่ควรใหญ่เกิน 6 ซม. เพราะยิ่งขนาดใหญ่มากขึ้นเท่าไหร่ การผ่าตัดก็จะยากมากขึ้นเท่านั้น และโอกาสผ่าตัดส่องกล้องสำเร็จก็จะน้อยตามไปด้วย และ การทำงานของต่อมไทรอยด์ต้องไม่ผิดปกติก่อนการผ่าตัด

ก่อนผ่าตัด สามารถรับประทานอาหารได้ตามปกติ ไม่ต้องงดน้ำงดอาหารแต่อย่างใด แต่จำเป็นต้อง งดรับประทานอาหารเสริมจำพวกน้ำมันปลา (Fish Oil) เนื่องจากจะทำให้เลือดออกง่าย และต้องพยายามดูแลตัวเองอย่าให้เป็นหวัด เนื่องจากจะไม่สามารถดมยาสลบได้

หลังผ่าตัดในช่วง 24 ชั่วโมงแรก สามารถเริ่มจิบน้ำได้ และรับประทานอาหารอ่อนได้ในวันรุ่งขึ้น นอนพักฟื้นที่รพ.ประมาณ 3-4 วัน เพื่อดูอาการ หากไม่มีภาวะแทรกซ้อนหรือปัญหาใดๆ ก็สามารถกลับบ้านได้ ในช่วงแรกพยายามอย่าขากเสลดหรือไอแรงๆ เนื่องจากเสี่ยงต่อภาวะเลือดออกได้ง่าย นอกนั้นสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ

“การผ่าตัดไทรอยด์ผ่านกล้องทางช่องปาก ทำให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยดีขึ้นอย่างชัดเจน อีกทั้งยังเสริมสร้างความมั่นใจให้กับผู้ป่วยได้เป็นอย่างมาก และในปัจจุบันคนให้ความสำคัญกับการดูแลสุขภาพกันมากขึ้น ทำให้ก้อนที่พบมีขนาดไม่ใหญ่เกินไปสามารถผ่าตัดผ่านกล้องทางช่องปากได้”